Ο Nassim Taleb είναι ένας Αμερικανολιβανέζος ακαδημαϊκός, ο οποίος έχει εμβαθύνει όσο λίγοι στην αβεβαιότητα, την τυχαιότητα και το πως αυτές συνδυάζονται με τον νόμο των πιθανοτήτων. Ξεκινώντας από την αρχή του μαύρου κύκνου, αποκάλυψε στην οικονομική κοινότητα πως οι πιθανότητες του να συμβεί μια σοβαρή χρηματοοικονομική κρίση μπορεί να είναι προβλέψιμες και αναμενόμενες, η βαρύτητα όμως της κρίσης και η επίδραση της στο γενικότερο οικονομικό περιβάλλον είναι απρόβλεπτες. Για πολλούς αιώνες οι άνθρωποι πίστευαν πως δεν υπάρχουν μαύροι κύκνοι επειδή απλούστατα δεν είχαν δει κάποιον. Μέχρι τη στιγμή που φισιοδίφες στην Αυστραλιανή ήπειρό αντίκρυσαν αυτό που όλη η ανθρωπότητα αγνοούσε: Μαύρους κύκνους! Συμπέρασμα: Κάτι που αγνοείς δεν συνεπάγεται πως δεν θα σου συμβεί!
Εκείνος λοιπόν που σορτάρει οικονομικό περιβάλλον είναι κάποιος που γνωρίζει πως αρκεί ένα σημαντικό γεγονός τη δεκαετία ή και αραιότερα για να τον αποζημιώσει για όλα τα υπόλοιπα. χαμένα έτη. Στο σημαντικότατο πόνημα μου : "Αισιοδοξία εναντίον Πεσιμισμού, ένα στοίχημα που φέρνει πάντοτε άσσο". (http://artaxia.blogspot.gr/2013/03/1.html), ασπάστηκα την ματαιότητα του πεσιμισμού στις αγορές ως ένα στοίχημα που ακόμη κι αν κερδιθεί, ο παίκτης δεν θα είναι ζωντανός κατά το ήττον ή ακμαίος κατά το μέγιστον προκειμένου να επωφεληθεί από τη νίκη του.
Το σορτάρισμα όμως που θα περιγράψω ευθύς αμέσως δεν έχει να κάνει με τον πεσιμισμό, ούτε με εσχατολογικές ανησυχίες. Είναι ένα στοίχημα που αργεί να πληρώσει και ποτέ κανείς δεν γνωρίζει το πότε ακριβώς, ωστόσο όταν πληρώσει είναι σαν το Jackpot στο καζίνο. Λέει λοιπόν ο Taleb πως τα γεγονότα που συμβαίνουν στις αγορές δεν άπτονται της κωδωνοειδούς καμπύλης, κι ούτε μπορούν να απαλειφθούν με στατιστικές τεχνικές "μέσου όρου". Διότι, λέει ο Nassim, αν μετρήσουμε 100 ανθρώπους οι οποίοι συγκλίνουν στο μέσο όρο του 1,74 για τους άνδρες, δεν θα βρούμε κάποιον ψηλότερο από 2,10 ούτε κάποιον κοντύτερο από 1,40. Στις αγορές όμως μπορεί να συμβεί κάποιο γεγονός που να απέχει 4 στατιστικές αποκλίσεις από το μέσο όρο, τέτοιο γεγονός που θα ισοδυναμούσε με κάποιον ψηλό 2.80, ή κοντό 40 πόντους, γεγονότα που εσφαλμένα οι στατιστικολόγοι αποδίδουν πιθανότητα, μία ανά 10.000 χρόνια, ενώ συμβαίνει ανά 20, και προσφάτως ακόμα συχνότερα. Αυτά λοιπόν είναι τα γεγονότα που ο σόρτης θέλει να συμβαίνουν, γιατί αφήνουν παραδάκι με ουρά.
Τέτοια γεγονότα μπορεί να είναι από λάθος πληκτρολόγηση και αστοχία λογισμικού (συνέβη τον Μάϊο του 2012), μέχρι πτώση μετεωρίτη στην καρδιά του Μανχάταν (δεν έχει συμβεί ακόμη). Μεταξύ αυτών μπορεί να υπάρξουν γεωπολιτικά (Κριμαίες και τα συναφή), τρομοκρατικά χτυπήματα (δίδυμοι πύργοι), ανόητοι με διδακτορικά (LTCM και Lehman), rogue traders (Leeson και Hamanaka), τυφώνες, σεισμοί, τσουνάμι, ξηρασίες και ό,τι απίθανο μπορεί να βάλει ο νους. Και να επιμείνουμε στο "απίθανο" γιατί αυτά αφήνουν χρήμα. Τα πιθανά, όσο στατιστικά σπάνια και να είναι, έχουν ήδη τιμολογηθεί στις αγορές.
Στο βιβλίο του "The Big Short", ο Michael Lewis σκιαγραφει έναν τέτοιο τύπο, τον Michael Burry που επί δύο και πλέον χρόνια αγόραζε put στα CDS και CDO, και κάθε μήνα έμπαινε μέσα, βαθιά μέσα, σε μια θέση 1,9δισ $. Έφτασε στο σημείο να αντιμετωπίζεται από τη γυναίκα τους ως γραφικός και απομονώθηκε από τον κοινωνικό του περίγυρο. Αυτή είναι η μοίρα του σόρτη. Κι είναι πραγματικά κρίμα όταν όλοι γνωρίζουν τον Buffet, αλλά κανείς τον Burry. [Για περισσότερες πληροφορίες εδώ: http://www.bloomberg.com/video/72756316-michael-burry-profiled-bloomberg-risk-takers.html] Ο Burry λοιπόν είχε την υπομονή να περιμένει, τη σύνεση του να ποντάρει μόνο όσα πρέπει και τη γνώση να γνωρίζει ποιο είναι το πιθανότερο σημείο του χρηματοοικονομικού χώρου που θα έπεφτε ο μετεωρίτης. Και ανταμοίφθηκε.
Αυτές τις ικανότητες οφείλει να διαθέτει ο σόρτης εκείνος που προσδοκά σοβαρά κέρδη από τις αγορές και δεν αντιμετωπίζει την κατάσταση ως μια προέκταση του θλιμμένου εσωτερικού του κόσμου.
Γι αυτό παιδιά μου καλά, φίλοι μου αγαπημένοι, ξεκαθαρίστε μέσα σας τι είναι αυτό που θέλετε από τις αγορές: Θέλετε να διαλέγετε μετοχές, θέλετε να φτιάχνετε zero beta χαρτοφυλάκια, ή τελικά το μόνο που σας ενδιαφέρει είναι να βγάζετε χρήματα; Και βεβαίως, μην αντιμετωπίζετε αυτή σας την ενασχόληση με ερασιτεχνισμό. Οι ερασιτέχνες ποτέ δεν έκαναν κάτι σπουδαίο.
Sic Felix
